Ο Δεκαπενταύγουστος, γνωστός και ως η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες θρησκευτικές εορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αυτή η ημέρα τιμά την κοίμηση της Παναγίας, της μητέρας του Ιησού Χριστού, και την ανάληψή της στους ουρανούς.
Η γιορτή είναι ευρέως γνωστή και ως το «Πάσχα του καλοκαιριού», λόγω της μεγάλης θρησκευτικής και πολιτιστικής της σημασίας.
Της Σώτιας Ιωάννου
Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας, η Παναγία, όταν πλησίασε το τέλος της επίγειας ζωής της, ειδοποιήθηκε από άγγελο ότι θα "κοιμηθεί". Οι Απόστολοι συγκεντρώθηκαν γύρω από την κλίνη της και, σύμφωνα με την παράδοση, η ψυχή της αναλήφθηκε στον ουρανό από τον Ιησού Χριστό. Τρεις μέρες μετά την κοίμηση της, όταν ο απόστολος Θωμάς ζήτησε να δει το σώμα της, βρήκαν τον τάφο κενό, επιβεβαιώνοντας την πίστη για την ανάληψή της στους ουρανούς.
Η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου συνδέεται με έντονη ευλάβεια και σεβασμό προς την Παναγία, που θεωρείται από τους πιστούς ως η μεσίτρια και προστάτιδα. Οι λειτουργίες που τελούνται στις εκκλησίες κατά την διάρκεια της ημέρας είναι γεμάτες από δοξαστικούς ύμνους και προσευχές, που υμνούν τη μητέρα του Χριστού.
Λαϊκές παραδόσεις και έθιμα
Ο Δεκαπενταύγουστος αποτελεί επίσης μια από τις πιο πλούσιες σε παραδόσεις και έθιμα γιορτές σε όλη την Ελλάδα. Σε πολλά μέρη, οι προετοιμασίες για τη γιορτή ξεκινούν από την αρχή του Αυγούστου με το λεγόμενο «δεκαπενταήμερο της Παναγίας», που περιλαμβάνει νηστεία και προσευχή. Σε πολλές περιοχές, οι πιστοί επισκέπτονται ιερά προσκυνήματα αφιερωμένα στην Παναγία, όπως η Παναγία της Τήνου και η Παναγία Σουμελά, δύο από τα πιο διάσημα προσκυνήματα της Ελλάδας.
Φέτος δυστυχώς κατόπιν απόφασης των τουρκικών αρχών, άδεια για την τέλεση θείας λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά δόθηκε φέτος για την Παρασκευή, 23 Αυγούστου, ανήμερα της εορτής των Εννιαήμερων της Παναγίας και όχι τον Δεκαπενταύγουστο, στην εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπως συνέβαινε τα τελευταία χρόνια.
Δεκαπενταύγουστος: Παραδόσεις και έθιμα στα νησιά
Στα νησιά του Αιγαίου, όπως η Πάρος και η Κως, η γιορτή συνοδεύεται από πανηγύρια με παραδοσιακή μουσική, χορό και τοπικά εδέσματα. Στην Πάρο, για παράδειγμα, το πανηγύρι της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής είναι φημισμένο για τη συμμετοχή χιλιάδων πιστών και για την μεγαλοπρεπή λιτανεία της εικόνας της Παναγίας. Στη Σάμο, η γιορτή συνδυάζεται με την παράδοση του “πλωτού” πανηγυριού, όπου η εικόνα της Παναγίας μεταφέρεται δια θαλάσσης με βάρκα.
Δεκαπενταύγουστος στην Ήπειρο
Στην Ήπειρο, το πανηγύρι της Παναγίας στην Κόνιτσα προσελκύει επισκέπτες από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι συμμετέχουν στις εκδηλώσεις και τα έθιμα, όπως οι χοροί και οι παραδοσιακές γεύσεις.
Η σημασία του Δεκαπενταύγουστου
Ο Δεκαπενταύγουστος αποτελεί μια μέρα βαθιάς θρησκευτικής πίστης και πολιτιστικής παράδοσης για τους Έλληνες. Είτε μέσω των λειτουργιών στις εκκλησίες, είτε μέσω των τοπικών πανηγυριών και εθίμων, η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι μια ευκαιρία για τους πιστούς να τιμήσουν την Παναγία και να συμμετάσχουν σε ένα από τα πιο αγαπημένα και σημαντικά γεγονότα της Ορθοδοξίας. Η ημέρα αυτή δεν είναι απλώς μια θρησκευτική εορτή, αλλά και μια έκφραση της πολιτιστικής ταυτότητας και των παραδόσεων που ενώνουν τους Έλληνες.
Χρόνια πολλά!
