Η κατάθλιψη γενικά θεωρείται γυναικείο πρόβλημα, επειδή σύμφωνα με τις έρευνες τα ποσοστά εμφάνισης της νόσου είναι διπλάσια για τις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες. Ωστόσο η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια που προσβάλλει και άντρες και γυναίκες με τη διαφορά ότι οι άνδρες εξακολουθούν να δυσκολεύονται να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους και πολλές φορές νιώθουν ντροπή ώστε να ζητήσουν βοήθεια γι’ αυτό που τους συμβαίνει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ [Centers for Disease Control and Prevention (CDC)], οι γυναίκες εμφανίζουν κατάθλιψη σε υψηλότερα ποσοστά απ’ ό,τι οι άντρες. Ωστόσο, θεωρείται πως ο αριθμός των αντρών που πάσχουν από κατάθλιψη είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτερος από αυτόν που καταγράφεται.
Οι γυναίκες που υποφέρουν από κατάθλιψη συχνά κλαίνε και μιλούν για το πόσο άσχημα αισθάνονται. Οι άντρες που υποφέρουν από κατάθλιψη συχνά κρύβουν τα συμπτώματα διότι τα εκλαμβάνουν ως αδυναμία.
Σωματικά συμπτώματα της κατάθλιψης στους άνδρες:
• σφίξιμο στο στήθος
• προβλήματα του πεπτικού συστήματος (αέρια, διάρροια, δυσκοιλιότητα)
• στυτική δυσλειτουργία και άλλα σεξουαλικά προβλήματα
• ορμονικά προβλήματα, όπως χαμηλή τεστοστερόνη
• πονοκέφαλοι ή άλλοι πόνοι
• ταχυπαλμίες
• απώλεια (ή κάποιες φορές αύξηση) σωματικού βάρους
Ψυχολογικά συμπτώματα της κατάθλιψης στους άντρες:
• αδυναμία συγκέντρωσης
• προβλήματα μνήμης
• ιδεοψυχαναγκαστικά μοτίβα σκέψης
• δυσάρεστες σκέψεις
• διαταραχές ύπνου
• αυτοκτονικές σκέψεις
Συναισθηματικά συμπτώματα
Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι ακούν τη λέξη «κατάθλιψη», έρχεται στο μυαλό μας ένας πολύ λυπημένος άνθρωπος. Ωστόσο ένας άνθρωπος με κατάθλιψη μπορεί να αισθάνεται:
• ανησυχία
• επιθετικότητα
• θυμό
• συναισθηματική απομάκρυνση από φίλους, οικογένεια και συναδέλφους
• απελπισία
• έλλειψη ενδιαφέροντος για την οικογένεια, την κοινότητα, τα χόμπι, την εργασία
• έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας
Προβλήματα συμπεριφοράς
Τα νοητικά, σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα της κατάθλιψης στους άντρες μπορεί να επηρεάζουν και τη συμπεριφορά τους. Στους άντρες, τα προβλήματα συμπεριφοράς εξαιτίας της κατάθλιψης συνήθως περιλαμβάνουν:
• δυσκολία στο να ανταποκριθούν στις εργασιακές, οικογενειακές και προσωπικές υποχρεώσεις
• τοξικομανία
• υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• επικίνδυνες δραστηριότητες, όπως απρόσεκτη οδήγηση ή σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις
• κοινωνικός αποκλεισμός
• απόπειρα αυτοκτονίας
Για ποιους λόγους μπορεί να μην διαγνωστεί η κατάθλιψη σε άντρες
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η κατάθλιψη στους άνδρες δεν αναγνωρίζεται εύκολα. Η «ανδρική κατάθλιψη» τείνει να εμφανίζεται σε διαφορετικό στάδιο της ζωής από ότι συμβαίνει στις γυναίκες, στην ηλικία μεταξύ 40 και 60 ετών. Στις γυναίκες εντοπίζεται στην εφηβεία ή στη δεκαετία μεταξύ 20 και 30 ετών. Πολλές φορές η κατάθλιψη δεν διαγιγνώσκεται στους άνδρες μέχρι την ηλικία των 60 ή 70 ετών.
Γενικά, οι άντρες μεγαλώνουν έχοντας ως κοινωνικό πρότυπο τη μη έκφραση των συναισθημάτων τους, ενώ ξέρουμε πως αυτό δεν είναι υγιές. Στην προσπάθειά τους να ακολουθήσουν αυτές τις κοινωνικές νόρμες, πολλοί άντρες διακινδυνεύουν τη συναισθηματική, σωματική και ψυχική υγεία τους.
Πολύ συχνά οι άνδρες δεν αναζητούν βοήθεια, επειδή δεν αναγνωρίζουν τα σημάδια της κατάθλιψης. Άλλοι, οι οποίοι αναγνωρίζουν τα σημάδια, ίσως δυσκολεύονται να μιλήσουν για όσα βιώνουν, επειδή φοβούνται την απόρριψη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ν’ αρχίζουν να εργάζονται πολλές ώρες ή να γεμίζουν τη μέρα τους με άλλους τρόπους, αντί να αντιμετωπίσουν την ίδια την κατάθλιψη.
Η διάγνωση της κατάθλιψης και η αναζήτηση θεραπείας μπορεί να σώσει ζωές. Τα ποσοστά αυτοκτονιών στους άντρες είναι υψηλά, ιδιαίτερα ανάμεσα σ’ εκείνους που έχουν υπηρετήσει ή υπηρετούν στον στρατό. Επιπλέον, οι άντρες είναι τρεις με τέσσερις φορές πιο πιθανόν να αυτοκτονήσουν απ’ ό,τι οι γυναίκες, οι οποίες κάνουν περισσότερες απόπειρες.
Η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια που αντιμετωπίζεται, αλλά αντιμετωπίζεται καλύτερα όταν αντιμετωπίζεται έγκαιρα.
Η κατάθλιψη αντιμετωπίζεται με ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή με συνδυασμό των δύο. Σε περιπτώσεις μέτριας κατάθλιψης, πολλοί ξεκινούν με μια επίσκεψη σε ψυχοθεραπευτή. Με τη σειρά του, ο ψυχοθεραπευτής μπορεί να προτείνει τρόπους αντιμετώπισης της κατάθλιψης, όπως:
• γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία
• διαπροσωπική θεραπεία
• θεραπεία επίλυσης προβλημάτων
• ψυχοδυναμική θεραπεία
Στη συνέχεια, εάν κριθεί απαραίτητο, ίσως ακολουθηθεί και φαρμακευτική αγωγή.
Ωστόσο, για πιο σοβαρές περιπτώσεις η φαρμακευτική αγωγή πρέπει ν’ αρχίζει αμέσως, ώστε ο ασθενής να ανακουφιστεί από σωματικά, ψυχικά, συναισθηματικά και συμπεριφορικά συμπτώματα της κατάθλιψης.
Ουσίες όπως η παροξετίνη και η σερτραλίνη χρησιμοποιούνται ευρέως για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Πρέπει να γνωρίζετε πως συχνά απαιτούνται αρκετές εβδομάδες έως μήνες για να υπάρξει αισθητή διαφορά για το πως αισθάνεται κανείς.
Με την ψυχοθεραπεία, τη φαρμακευτική αγωγή ή έναν συνδυασμό αυτών των δύο, η κατάθλιψη καθίσταται ένα πολύ πιο διαχειρίσιμο κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας.
