Μία νέα μελέτη προειδοποιεί για επικίνδυνα προϊόντα που μπορεί να υπάρχουν στην κουζίνα σας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι δύο εξαιρετικά επεξεργασμένες τροφές συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας καρδιακής νόσου (CHD) ή καρδιαγγειακής νόσου (CVD) σε σύγκριση με άλλα τρόφιμα της ίδιας κατηγορίας.
Παράλληλα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι κάποια άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως το γιαούρτι και το ψωμί, συνδέονταν με μειωμένη πιθανότητα για καρδιαγγειακή νόσο ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Οι 2 τροφές που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό
Ο συγγραφέας της μελέτης Kenny Mendoza από το Harvard TH Chan School of Public Health στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, δήλωσε: «Αυτή η μελέτη υποδηλώνει έναν αρνητικό ρόλο της κατανάλωσης εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων (UPF) ως μέρος ενός διατροφικού προτύπου στον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου και εγκεφαλικού. Ειδικότερα, τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι τα αναψυκτικά και τα επεξεργασμένα κρέατα πρέπει να αποφεύγονται, λόγω των αρνητικών επιπτώσεων τους στην υγεία».
Η ομάδα μελέτησε δεδομένα που συλλέχθηκαν από ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν σχεδόν 207.000 νοσηλευτές και άλλοι επαγγελματίες υγείας. Κάθε δύο έως τέσσερα χρόνια, τους ρωτούσαν για την υγεία και τη διατροφή τους.
Τα τρόφιμα κατηγοριοποιήθηκαν σε τέσσερις ομάδες:
μη επεξεργασμένα/ελάχιστα επεξεργασμένα,
επεξεργασμένα μαγειρικά συστατικά,
επεξεργασμένα τρόφιμα και
υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα UPFs.
Τα UPFs, τα οποία είναι συχνά πλούσια σε ζάχαρη, λίπος, θερμίδες και αλάτι και χαμηλά σε φυτικές ίνες, χωρίστηκαν περαιτέρω σε 10 ομάδες με βάση τη θρεπτική τους σύσταση:
Ψωμί και δημητριακά (υποομάδες: δημητριακά πρωινού, σκούρο/ολικής αλέσεως ψωμί, επεξεργασμένο ψωμί)
Σάλτσες, αλοιφές και καρυκεύματα
Συσκευασμένα γλυκά σνακ και επιδόρπια
Αλμυρά σνακ σε συσκευασία
Ροφήματα με ζάχαρη
Επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, πουλερικά και ψάρια
Έτοιμα προς κατανάλωση/θερμάναση ανάμεικτα πιάτα
Επιδόρπια με βάση το γιαούρτι/γαλακτοκομικά
Σκληρά ποτά
Τεχνητά ζαχαρούχα ποτά
Συνολικά, η πρόσληψη υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων UPF συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο και εγκεφαλικό. Ωστόσο, τα ζαχαρούχα ποτά και τα επεξεργασμένα κρέατα ήταν τα δύο προϊόντα που συνδέθηκαν με τον υψηλότερο κίνδυνο. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν αλλαντικά, μπέικον ή λουκάνικα, καθώς και αναψυκτικά.
Ωστόσο, δεν ήταν το ίδιο για όλα τα επεξεργασμένα τρόφιμα, καθώς οκτώ από τις 10 ομάδες δεν προκάλεσαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για την υγεία.
Οι επεξεργασμένες τροφές που συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο για προβλήματα υγείας
Οι ερευνητές ανακάλυψαν αντίστροφες σχέσεις για τους κινδύνους καρδιαγγειακής νόσου για το γιαούρτι, τα επιδόρπια με βάση τα γαλακτοκομικά και τα αλμυρά σνακ. Όσοι έτρωγαν περισσότερο επεξεργασμένο ψωμί και δημητριακά είχαν επίσης μικρότερη πιθανότητα να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο. Επίσης, η κατανάλωση δημητριακών συνδέθηκε με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και στεφανιαίας νόσου, ενώ η κατανάλωση αλκοόλ συνδέθηκε με χαμηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.
Αυτό μπορεί να οφείλεται στην υψηλότερη περιεκτικότητα των τροφίμων αυτών σε φυτικές ίνες ή στο γεγονός ότι συχνά εμπλουτίζονται με βιταμίνες, δήλωσαν οι επιστήμονες. «Τα τυπικά επεξεργασμένα τρόφιμα (π.χ. ζαχαρούχα αναψυκτικά, επεξεργασμένα κρέατα και fast food) είναι ενεργειακά πυκνά και με υψηλή περιεκτικότητα σε πρόσθετα σάκχαρα, κορεσμένα λίπη και νάτριο, τα οποία αποτελούν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο».
«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι ομάδες επεξεργασμένων τροφίμων έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Η μείωση της περιεκτικότητας σε νάτριο, κορεσμένα λίπη, πρόσθετα σάκχαρα και πρόσθετα που δεν είναι απαραίτητα για την ανθρώπινη υγεία στο ψωμί ολικής αλέσεως, στα δημητριακά πρωινού και σε ορισμένα αλμυρά σνακ, μπορεί να ενισχύσει την διατροφική αξία αυτών των προϊόντων».
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό The Lancet Regional Health – Americas.
Ποιοι είναι οι άλλοι κίνδυνοι των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων;
Τα UPF ορίστηκαν από ερευνητές στη Βραζιλία που δημιούργησαν το σύστημα ταξινόμησης NOVA. Αυτό χωρίζει τα τρόφιμα και τα ποτά σε τέσσερις ομάδες ανάλογα με το πόσο επεξεργασμένα είναι.
Ομάδα 1: Περιλαμβάνει τα μη επεξεργασμένα ή ελάχιστα επεξεργασμένα όπως φρέσκα ή κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά, κρέας και γάλα χωρίς πρόσθετη ζάχαρη.
Ομάδα 2: Περιλαμβάνει τα επεξεργασμένα μαγειρικά συστατικά, περιλαμβάνει αλατισμένο βούτυρο, μέλι, φυτικά έλαια και ξύδι.
Ομάδα 3: Περιλαμβάνει τα κονσερβοποιημένα προϊόντα, ωμά ή καπνιστά κρέατα και παραδοσιακά ψωμιά και τυριά.
Ομάδα 4: Περιλαμβάνει τα ανθρακούχα ποτά, το γιαούρτι με ζάχαρη, τα ψωμιά μαζικής παραγωγής, τη μαργαρίνη, τα αλείμματα και τα έτοιμα γεύματα.
Αυτά τα προϊόντα συχνά περιέχουν συστατικά που δεν θα βρείτε στην κουζίνα σας, όπως χρωστικές ουσίες, γλυκαντικά και συντηρητικά. «Τα UPF περιέχουν βιομηχανικά συστατικά, όπως πρόσθετα λίπη και σάκχαρα, αλλά και πρόσθετα και γαλακτωματοποιητές», είπε η διαιτολόγος, Dr. Emily Leeming.
Αυτή η τελευταία κατηγορία έχει γίνει στόχος ακτιβιστών για την υγεία καθώς πολυάριθμες μελέτες προειδοποιούν για την πιθανή βλάβη στην υγεία που μπορούν να προκαλέσουν αυτά τα προϊόντα.
Μια 30ετής μελέτη του Πανεπιστημίου Harvard διαπίστωσε ότι μια διατροφή που περιέχει πάρα πολλά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο British Medical Journal, διαπίστωσε ότι όσοι έτρωγαν τα περισσότερα UPF είχαν 13% υψηλότερο κίνδυνο.
Μια άλλη μελέτη, από το Central Queensland University στην Αυστραλία, ισχυρίστηκε ότι μια διατροφή με υψηλή επεξεργασία αύξησε τον κίνδυνο 32 διαφορετικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, του άγχους, της υψηλής αρτηριακής πίεσης, του διαβήτη τύπου 2, της καρδιακής νόσου και του εγκεφαλικού.
Η καρδιαγγειακή νόσος είναι ένας γενικός όρος για καταστάσεις που επηρεάζουν την καρδιά ή τα αιμοφόρα αγγεία και συνήθως σχετίζεται με συσσώρευση εναποθέσεων λιπαρών οξέων στις αρτηρίες και αυξημένο κίνδυνο θρόμβων αίματος. Τα εγκεφαλικά επεισόδια και η στεφανιαία νόσος είναι τύποι καρδιαγγειακής νόσου που μπορούν να οδηγήσουν σε άλλα αποτελέσματα όπως καρδιακές προσβολές και καρδιακή ανεπάρκεια.
Τα UPF λέγεται ότι αποτελούν το 57% της μέσης διατροφής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Dr. Emily Leeming δήλωσε: «Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα συσκευάζονται και περιέχουν βιομηχανικά συστατικά, όπως πρόσθετα λίπη και σάκχαρα, αλλά και πρόσθετα και γαλακτωματοποιητές. Τείνουν να είναι τρόφιμα με μεγάλες λίστες συστατικών στο πίσω μέρος της συσκευασίας».
Είπε ότι είναι καλύτερο να περιορίζονται στο ελάχιστο, αλλά υπάρχουν αρκετά που θα απέφευγε ιδιαίτερα. Αυτό περιλαμβάνει ενεργειακά ποτά, vegan burgers, τετράγωνα τυριών και μπισκότα.
